قهوه، نوشیدنی پرطرفداری است که تقریبا بسیاری از ما روزمان را با آن آغاز میکنیم. اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که این نوشیدنی دوستداشتنی ممکن است باعث عوارضی مانند استرس شود؟ در این مقاله به بررسی تاثیرات قهوه بر استرس، چند راهکار برای کاهش استرس پس از مصرف قهوه و پاسخ دادن به این سؤال که آیا قهوه باعث استرس می شود میپردازیم. لازم است نگاهی دقیقتر به تأثیرات قهوه بر بدن و ذهن انسان داشته باشیم.
ترکیبات اصلی قهوه و تاثیر کافئین بر بدن
نوشیدنی قهوه دارای مقادیر مختلفی از جمله آنتیاکسیدانها، اسیدهای کلروژنیک و کافئین است که هر کدام میتوانند به نوعی بر بدن تأثیرگذار باشند. کافئین، مهمترین ماده مؤثر در قهوه بوده و به عنوان یک محرک باعث افزایش سطح هوشیاری و کاهش خستگی میشود. اما ممکن است به هورمونهای استرس مانند کورتیزول نیز تاثیر بگذارد.
تاثیر کافئین بر استرس
کافئین باعث افزایش ترشح کورتیزول، هورمون استرس، از غدد فوق کلیوی میشود. این افزایش کورتیزول باعث افزایش انرژی و هوشیاری نیز میشود، اما ممکن است سطح استرس را نیز بالا ببرد. کافئین با مسدود کردن گیرندههای آدنوزین در مغز و تحریک سیستم عصبی مرکزی و محور HPA، ترشح کورتیزول را تحریک میکند. این اثرات به ویژه در افرادی که به طور منظم کافئین مصرف نمیکنند یا به آن حساستر هستند، بیشتر مشاهده میشود.
5 راهکار مؤثر برای کاهش استرس بعد از قهوه
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که پس از مصرف قهوه دچار استرس میشوند، نگران نباشید؛ چند راهکار ساده به شما پیشنهاد میدهیم تا به کمک آنها بتوانید به استرسی که به شما تحمیل شده غلبه کرده و خودتان را آرام کنید:
1- تنفس عمیق:
تنفس عمیق یک روش ساده و مؤثر برای کاهش استرس ناشی از کافئین می باشد. برای این کار، در جایی آرام نشسته، کمر را صاف نگهدارید و یکی از دستها را روی شکم و دیگری را روی قفسه سینه قرار دهید. به آرامی از بینی نفس بکشید و حس کنید که شکمتان بالا میرود. نفس خود را چند ثانیه نگه داشته و سپس به آرامی از طریق دهان بیرون دهید. این فرآیند را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید تا آرامش بیشتری پیدا کنید.
2- نوشیدن آب:
نوشیدن آب پس از مصرف قهوه به کاهش استرس و اثرات منفی کافئین کمک میکند. مصرف آب باعث دفع سریعتر کافئین از بدن و جلوگیری از کمآبی می شود. همچنین، حفظ تعادل مایعات و الکترولیتها در بدن از طریق مصرف آب، به بهبود عملکرد سیستم عصبی و کاهش استرس نیز کمک میکند.
3- مصرف میانوعده سالم:
یکی دیگر از راه های کاهش استرس ناشی از قهوه، مصرف میانوعدههای سالم می باشد. این میانوعدهها با ثابت نگه داشتن سطح قند خون، افزایش تولید سروتونین و فراهم کردن انرژی پایدار، از میزان استرس و اضطراب میکاهند. مواد مغذی مانند مغزها و دانهها، میوهها، شکلات تلخ، تخممرغ آبپز و سبزیجات به بهبود عملکرد مغز و کاهش تنش عضلانی کمک میکنند.
4- اجتناب از محرکهای اضافی:
اجتناب از محرکهای اضافی پس از مصرف قهوه میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. این محرک ها شامل انواع نیکوتین و قندها هستند که ممکن است اثرات کافئین را تشدید کرده و به بروز علائم فیزیکی نظیر تپش قلب و لرزش دست منجر شوند.
5- پیادهروی:
پیادهروی یکی از بهترین راهها برای کاهش استرس می باشد. این فعالیت بدنی علاوه بر فوایدی که برای سلامت عمومی بدن دارد، سطح هورمونهای کورتیزول را کاهش میدهد و با افزایش تولید اندورفینها به بهبود حال عمومی و کاهش اضطراب کمک میکند.
نتیجهگیری
نوشیدن قهوه میتوانند تاثیرات متفاوتی در بدن افراد داشته باشد. برای بعضی ها، مصرف معتدل قهوه میتواند انرژیبخش و مفید واعق شود، اما برای کیسری دیگر ممکن است باعث افزایش استرس و اضطراب شود. با آگاهی از تأثیرات کافئین بر بدن خود و استفاده از راهکارهایی جهت کاهش استرس، میتوانید از فواید قهوه بهرهمند شوید. به خاطر داشته باشید که وضعیت بدن هر فرد متفاوت است و بهتر است به نیازهای بدن خود گوش دهید و تعادل مناسبی در مصرف کافئین ایجاد کنید.